Dziadowa Kłoda

Dziadowa Kłoda i szereg innych

Rok 1312

• Powstanie księstwa oleśnickiego / z Sycowem / i namysłowskiego.

Rok 1320

• Koronacja Władysława Łokietka.

Rok 1320

• Po śmierci księcia Bolka oleśnickiego, brat jego ks. Konrad I włada połączonymi księstwami: oleśnickim i namysłowskim

Rok 1322

• Książe Konrad I uznaje zwierzchnictwo króla Władysława Łokietka.

Rok 1329

• 5. IX. ksiaże Konrad I oleśnicki, pan Sycowa składa hołd królowi czeskiemu Janowi Luksemburczykowi we Wrocławiu. Księstwo oleśnickie wchodzi w orbitę wpływów czeskich

Rok 1345

• Porażka wojsk króla Kazimierza w bitwie z wojskami księcia Konrada I pod Oleśnicą

Rok 1348

• Pokój namysłowski kończy wojnę polsko-czeską.

Rok 1353

• Wymieniona Dziadowa Kłoda

Rok 1366

• Śmierć ks. Konrada I oleśnickiego

Rok 1403

• W czasie oblężenia Wschowy umiera ranny ks. Konrad II oleśnicki

Rok 1413

• Śmierć ks. Konrada III oleśnickiego

Rok 1427

• Książe Konrad Biały senior występuje w dokumentach jako pan Sycowa

Rok 1439

• Dżuma w księstwie oleśnickim

Rok 1444

• Pożar Sycowa

Rok 1474

• Król węgierski Maciej Korwin zajmuje Syców

Rok 1489

• Król Maciej Korwin ustanowił państwo sycowskie /państwo stanowe/ oderwawszy Syców od księstwa oleśnickiego Książe Konrad Biały - junior został wypędzony , a Syców objął wierny poddany króla Jan Hugowicz.

Rok 1490

• Umiera król Maciej Korwin . Ksiaże Konrad I. wypędza Jana Hugowicza

Rok 1492

• ok. 21.IX umiera ostatni Piast linii oleśnickiej ks. Konrad Biały – junior , pana Oleśnicy /od 1471 roku/ w Wołowie i Sycowie .Hugowiczowie wracają do Oleśnicy.

Rok 1497

• Wybuch epidemii dżumy w Sycowie i okolicy , w skutek pożaru miasta w 1494 roku.

Rok 1516

• Umiera właściciel Sycowa Hinko V Hargwit.

Znani są właściciele wsi Dziadowa Kłoda w połowie XV wieku do końca XVI wieku :

Lata 1450-1650:

• W latach 1450 – 1526 V Rohr
• W roku 1526 Jakub V Saltza
• W roku 1539 ówczesny właściciel państwa sycowskiego Joachim V Maltzan zostawił folwark w Międzyborzu i wieś Ose za 400 zł węgierskich guldenów oraz miasto i wieś Bralin za określoną sumę pieniędzy.
• W latach 1550 i 1556 właścicielami wsi była rodzina V Saltza Jana I Ulryk. W roku 1575 i 1576 wymienieni są Dieprana i Jan Domnig , w roku 1581 Jerzy Schellendorf a w roku 1592 Abraham V Dokna.
• W roku 1615 21.I. właściciel wsi ks. Karol , Hannibal I / 1613 – 16…/ sprzedał wieś klasztorowi Św. Mateusza we Wrocławiu za 28 tys. talarów. Odtąd Dziadowa Kłoda należała do klasztoru do roku 1… do momentu sekularyzacji zakonów przez państwa pruskie.
• W roku 1549 właściciel księstwa wolnego państwa stanowego Sycowa Joachim V Maltzan wprowadza religię protestancką jako obowiązującą. W Sycowie została założona gmina protestancka , niemiecka i polska.
• Dnia 15.III.1554 roku wielki pożar m. Sycowa na ratuszu. Uległy spaleniu wszystkie dokumenty i przywileje prócz „ Wielkiego przywileju” z roku 1403.
• W roku 1573 notowano dżumę w Sycowie i Dziadowej Kłodzie.
• W roku 1577 notowano ostatni polski sąd szlachecki tzw. czudy
• W roku 1591 epidemia dżumy w Sycowie i okolicy.
• W roku 1601 katolicy otrzymują z powrotem kościół kościół Sycowie.
• Dnia 19.IV. 1616 roku wielki pożar miasta Syców.
• Okres wojny 30-letniej 1618- 1648 cechował zupełny upadek gospodarczy , wyludnienie , epidemię dżumy.
• Ludność szukała schronienia w lasach , pola leżały odłogiem , przemarsze zgłodniałych wojsk powodowały zniszczenie i dewastację pozostałych wsi.
• W roku 1637 notuje się pożar Syców. W roku 1625 i 1633 epidemia dżumy w okolicy Sycowa.
• W roku 1647 dnia 14 marca księżnej Renacie Eusebii miały sta….. złożyć hołd w Sycowie. Stawił się tylko mgr Hartmann z Dziadowej Kłody w imieniu klasztoru św. Mateusza we Wrocławiu.

Lata 1651-1850

• W roku 1741 Prusy siłą opanowują Śląsk. Rozpoczyna się germanizacja ziem zamieszkałych przez ludność polską w powiatach sycowskim , namysłowskim , kluczborskim i dalszych. Na próby usuwania polskich nabożeństw w kościołach ludność odpowiada nie uczęszczaniem do kościoła. Język polski rugowany jest ze szkół , na jego miejsce wprowadza się język niemiecki.
• Pierwsza wiadomość o istnieniu szkoły w Dziadowej Kłodzie pochodzi z roku 1749. Uczy w szkole polski nauczyciel Grzegorz Miksa.
• W latach 1772 i 1814 występują polscy nauczyciele Mateusz i Franciszek Wojtaszowie. W roku 1760 zaczęto sadzić w powiecie sycowskim kartofle. W roku 1774 ówczesny prałat kl. św. Mateusz we Wrocławiu Karol Kuintel zakłada 16 kolonii wśród nich Karłowice koło Dziadowej Kłody.
• W roku 1809 reorganizacja ustroju miast / Syców / 28 kwietnia 1813 roku pożar Sycowa. Wg niemieckiego sprawozdania zamieszczonego w roczniku 1843 roku. W roku 1837 Dziadowa Kłoda zamieszkiwana była całkowicie przez ludność polską. Podano , że na wschód od linii Trębaczów – Dziadowa Kłoda- Ślizów – Pisarzowice – Rypin – Gawrony mieszkali polacy.
• Na zachód od tej linii przeważała ludność niemiecka , na północy i płn wschodzie skład ludności był mieszany.
• W roku 1829 w szkole nauczyciel Ignacy Perlitius uczył języka polskiego. Zasłużony ten kapłan obchodził w roku 1868 jubileusz 50 – lecia duszpasterstwa. Wspomniał o nim w swych wypowiedziach , pieśniach i gawędach ludowych nieżyjący już dziś Józef Kurzawa.
• Ostre zarządzenia władz niemieckich przerwały naukę języka polskiego przez ks. Ignacego Perlitwsa. Książe Gustaw Kalik Kurlandzki 6 lutego 1818 roku zakupił dobro Dziadowa Kłoda powiększając wolne państwa stanowe. W roku 1832 szkoła otrzymała nowy budynek a w roku 1840 dodatkowego nauczyciela.
• W roku 1843 na linii Ślizów – Dziadowa Kłoda założony był zwierzyniec , który później zaniedbano.
• Wiosna Ludów najsilniejsze ognisko agitacji socjalistycznej w roku 1848 - notowano w powiecie sycowskim. Dnia 1 maja 1862 roku w Stradomii Dolnej ówczesny proboszcz Polak z Krakowa ks. Jgnacy Kopiec założył szkołę , jako filię szkoły w Dziadowej Kłodzie , delegując tam pomocniczego nauczyciela.

Lata 1851-1900

• W roku 1872 uczył w szkole Franciszek Poświk polskiego pochodzenia. W roku 1878 naucza już Franc Divboch –niemiec wróg polskości.
• W latach 1867/79 wybudowana została szosa , Winnica – Dziadowa Kłoda – Długomost z odnogą do Gronowic , w latach 1895/97.
• Droga Stradomia – Dziadowa Kłoda budowana była w latach 1908/09 długości 9 km.
• W roku 1810 po sekularyzacji zakonów gdy klasztor św. Mateusza stracił Dziadową Kłodę mieszkańcy żądali postawienia kościoła we wsi. Budowany w sąsiedniej wsi w roku 1851 kościół w Ślizowie powstał po części i dzięki świadczeniom ludności Dziadowej Kłody , która należała do kościoła tamtejszego.
• Staraniom ludności wyszedł na przeciw proboszcz parafii w Sycowie ks. Jgnacy Kupiec w roku 1857. W grudniu 1865 roku załatwiono sprawy hipoteczne związane z parcelą , dnia 13.09.1866 roku założono kamień węgielny , dnia 13.10.1867 roku zakończono budowę kościoła i wieży.
• Dwa lata później Dziadowa Kłoda stała się samodzielną parafią rzymsko – katolicką.
• W XVIII i XIX wieku jednym z budynków stanowiący własność właściciela wsi znajdowała się kaplica , która istniała tam do roku 1867.
• Pierwszym proboszczem parafii był ks. Paweł Sianowski z Pszczyny. Następcą jego od 24 stycznia 1871 roku był ks. Marzoń Franciszek budowniczy kościoła polskiego w Smogorzowie.
• Od roku 1877 parafia nie miała księdza , ponieważ niemcy nie chcieli mianować na to stanowisko Polaka. Dojeżdżał więc ks. Zajadacz z Trębaczowa Dopiero w roku 1884 proboszczem został ks. Liborius Rasochowicz z Rychtala. Ksiądz ten przebywał na emigracji „za chlebem” w Ameryce 8 lat.
• Po księdzu Franciszku Bohmie -czechu , nastąpił ks. Ryszard Liwowski /1892 / a od roku 1900 do wojny światowej ks. Ryszard Pancerz.
• Wymienione wszystkie nazwiska księży tej parafii dowodzą ich polskiego pochodzenia i są niezbitym dowodem polskości wsi Dziadowa Kłoda w XIX i XX wieku. Dnia 5 stycznia 1889 roku urodził się J ó z e f K u r z a w a , pieśniarz i gawędziarz ludowy.
• Do roku 1890 w Dziadowej Kłodzie w kościele parafialnym 2 razy w tygodniu we wtorki i soboty odbywała się nauka po polsku. Trzy razy w miesiącu wygłaszano kazania dla dorosłych w języku polskim. Czyniono trudności w wygłaszaniu kazań polskich , zabroniono nauki religii po polsku. Przyczynił się do tego kierownik szkoły Dirbach.
• Dnia 2 stycznia 1893 roku Dziadowa Kłoda została mianowana samodzielną gminą.
• W roku 1900 wybudowano we wsi nową klasową szkołę uczęszczało do niej 199 dzieci.

Od 1911 roku

• W latach 1911/12 wybudowano linię kolejową Syców – Bukowa Śl. – Namysłów.
• W latach 1914 – 1918 I wojna światowa. Wielu polaków wcielonych zostało do niemieckiego wojska. Po klęsce Niemiec w listopadzie wybuchło w Wielkopolsce powstanie.
• Do sejmu dzielnicowego b. zaboru pruskiego wybrano w grudniu 1918 roku delegatów , którzy zjechali się w Poznaniu. Z Dziadowej Kłody wybrano delegatów : Józefa Kotnika i Stefana Millera , których Niemcy nazywali „polskimi królami”. Na Konferencji w Paryżu w 1919 roku delegacja Polska domagała się włączenie powiatów sycowskiego i namysłowskiego do polski.
• W skład delegacji z tych powiatów wchodzi Franciszek Przykota i Kazimierz Bddura obaj z Międzyborza.
• W wyniku różnicy zdań zarządzono plebiscyt.
• Dnia 17 stycznia 1919 roku Grenschrtz aresztuje księdza z Dziadowej Kłody za otwarte przyznanie się do polskości.
• Plebiscyt przeprowadzony 21 marca 1921 roku nie był pomyślny. Większość wsi musiała pozostać przy Niemczech.
• W roku 1933 po dojściu hitlerowców do władzy zabroniono wygłaszania kazań w języku polskim w tutejszym kościele.
• Od roku 1917 w majątku Birowa pracował J.Kurzawa .W latach 1933-37 sołtys wsi Dziadowa Kłoda Józef Kurzawa występowali w obronie robotników rolnych-polaków prześladowanych przez administratora o hitlerowskich poglądach Bema. Józef Kurzawa został zwolniony z pracy. W roku 1934 nazwa wsi oficjalnie została zmieniona na Kunzendorf. Zmieniono wówczas nazwę 13 wsi polskich w powiecie w 1937 roku na niemieckie.
• Za udział w spisku na życie Hitlera w 1944 roku jesienią właściciel majątku Biron Kurlandzki został aresztowany a jego majątek skonfiskowano.
• Pod koniec 1941 do wsi przywieźli Niemcy jeńców wojennych i przymusowych robotników ze Zw.Radzieckiego. Część ich pracowało w majątku, część u gospodarza. Józef Kurzawa zdobywał chleb i tłuszcz dla nich.
• W styczniu 1945 roku zbliżył się front wojenny do granic Polski z 1930 roku.
• Wojska Niemieckie opuściły Syców i wieś Dziadowa Kłoda, pozostały odziały SS, które zmusiły pozostałą ludność do ucieczki na zachód.
• Niemcy opuścili te tereny wcześniej. Ludność polska ewakuowana była w kierunku na Rogożynie przy dwudziesto stopniowym mrozie.

Wybrał i opracował R. Majcher