Jak kompostować odpady organiczne

Odpady wytwarzamy wszyscy, codziennie. Większość z nich staje się uciążliwymi śmieciami. Pewna ich część (nawet do 50%!) może być pożyteczna. Są to między innymi odpady organiczne, czyli resztki z kuchni i odpady roślinne z ogrodu, pola. Staną się one użyteczne, jeśli będziemy je kompostować.

Na czym polega kompostowanie

Kompostowanie to stara metoda produkcji wartościowego nawozu organicznego - kompostu. Odpady organiczne są przetwarzane w czasie kompostowania przez rozmaite mikroorganizmy (też dżdżownice) do postaci prostych związków, które mogą wzbogacać glebę pod uprawę roślin. Kompostować można w specjalnym kompostowniku przydomowym (do nabycia w sklepie ogrodniczym, można go też wykonać samemu), jak też w otwartej pryźmie.

Warunki tworzenia wartościowego kompostu:

• wybrać odpowiednie miejsce do postawienia kompostownika czy utworzenia pryzmy, nie przeszkadzające ludziom, w cieniu;
• należy zapewnić dostęp powietrza do kompostowanej masy, żeby zapobiec gniciu: wystarczy, aby kompost zawierał większe kawałki materiałów np. krótkie gałęzie;
• trzeba zapewniać właściwą wilgotność w kompostowniku (kompost nie może być ani za suchy - można przy wysuszeniu połewać wodą lub dodać wilgotnych odpadów, ani za wilgotny, bo grozi to gniciem — przy zbyt dużej wilgotności można dodać odpadów bardziej suchych);
• należy wiedzieć, które odpady nadają się do kompostowania, a które nie.

To można kompostować:

• liścię, patyki, ścięta trawa, itp.
• odpady z warzyw, owoce, chwasty,
• suchy chleb, wyroby piekarskie, resztki jedzenia oprócz mięsa, ryb, serów (przyciąga to szczury),
• herbata (ale nie ekspresowa), kawa (ale nie filtry z ekspresu),
• skorupki jaj, wytłaczanki po jajkach, serwetki papierowe, itp.

Jak korzystać z kompostu:

• w zależności od pogody i składu kompostu, proces kompostowania może trwać od 3 do 12 miesięcy.
• Pryzma kompostowa może leżeć nie poruszana aż do osiągnięcia dojrzałości, ale lepiej ją przełożyć po kilku miesiącach, co umożliwi doprowadzenie powietrza oraz spulchnienie pryzmy.
• Dzięki temu przyśpieszony zostanie rozkład kompostowanych odpadów. Przekładając kompost trzeba zwrócić uwagę aby warstwy górne znalazły się na dole, a dolne na górze.
  W ostatecznym procesie rozkładu uzyskuje się jednolicie ciemną ziemię przypominającą zapachem ziemię leśną. Po osiągnięciu stanu dojrzałego kompost powinien być zużyty w ciągu następnych 13 miesięcy, później jego wartość nawozowa spada.
• Dojrzały kompost można stosować bezpośrednio na grządki warzywne lub kwiatowe albo do skrzynek kwiatowych (w stosunku 1 część kompostu na 3-5 części ziemi), do sadzenia drzew
  (w stosunku 1 część kompostu na 5 części ziemi).

W niektórych miejscowościach budowane są duże kompostownie regionalne, które wytwarzają kompost z odpadów organicznych wysegregowanych przez mieszkańców.

Transkrypcja schematu

Budowa pryzmy kompostowej:

1. do okrycia kompostownika nadają się gałęzie świerkowe, stare maty ze słomy lub trzciny, stare worki z juty, liście, trawa
2. cienka warstwa ziemi
3. dobrze wymieszane odpady z dodatkiem 5-10% ziemi
4. cienka międzywarstwa (dojrzały kompost, środek przyspieszajacy kompostowanie, mączka kamienna lub nawóz organiczny)
5. gruby materiał (gałęzie, łodygi itp.)

Tego nie należy kompostować:

• metal, plastik, szkło,
• pieluchy, podpaski,
• popiół, chemikalia,
• torby z odkurzacza.

Niniejszy dokument został opublikowany dzięki pomocy finansowej Unii Europejskiej. Za treść tego dokumentu odpowiada Fundacja Ekologiczna „Zięlona Akcja", poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego Stanowiska Unii Europejskiej.

Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja”
ul. Wrocławska 41, 59-220 Legnica, 
tel/fax 076 86 294 30, 723 81 01, e-mail: WYŚLIJ WIADOMOŚĆ, ww.zielona-akcja.eko.org.pl