Kościół Parafialny w Miłowicach

Historia Kościoła w Miłowicach

Kościół w Miłowicach był jednym z najbardziej skromnych ale i zarazem ujmujących kościołów wiejskich. Nie był to kościół masywnej budowy, lecz właściwie tylko kościółek, który wzrósł się skromnie w krajobraz wsi. Pomimo to był bardzo widoczny, a zawdzięczał to swojemu położeniu. Pomieszczenia kościoła tworzył i ozdabiał przejściowy renesans, a potem końcowy barok. Kościół oddychał pięknością i harmonią i nie pozostawał bez znaczenia dla prostych ludzi. Miłowice było wsią typowo lasowo – konną, położoną między Dziadowym Mostem, a Gołębicami i tworzyła z tymi obiema wioskami pewną całość, jaką jest parafia. Kościół powstał prawdopodobnie bardzo wcześnie, a mianowicie kilka lat po 1266 roku. Zawieszenie Miłłowic w prawie frankońskim zostało wspomniane w dokumencie (akcie) proboszcza „Pawła de Mielowice”. Tradycja ludowa mówi też o powiązaniach kościoła miłowckiego i smogorzowskiego, jednego z najstarszych kościołów powiatu Namysłowa.

Dzwony kościoła

Początki historii kościoła w Miłowicach są osłonięte milczeniem, wiadomości są dostępne dzisiaj dzięki odlewowi małych dzwonów. O tychże dzwonach mówi dopiero rok 1451. Czasy reformacji snują tylko przypuszczenia. O wiele więcej mówi ołtarz z amboną w roku 1689 i nazwisko szlacheckiej założycielki; belka stropowa z dużymi cyframi: rok 1715, jednak bez bliższych danych. Jasno przedstawiają się natomiast organy Englera, które zbudowane zostały w 1737 roku przez Michała Englera, natomiast w 1935 zostały one rozszerzone o siedem barokowych rejestrów.

Szczyt wieży również wskazuje na barokowe lata. Poprzecznica krzyża, którą on przedstawia, z jednej strony ma pozłacanego lwa jest to zwierze herbowe hrabstwa Dyhrn, które było patronem kościoła przez dłuższy czas, natomiast z drugiej strony widniał ogon lwa. Na małym grzbiecie fali znajdują się liczby 1,7,6,9. Nie wyjaśnione zostało czy te liczby dotyczą tylko wieży, czy ukończenia budowy dzięki której kościół swój wygląd zawdzięcza. Możliwe jest, iż dotyczą one obu wydarzeń, gdyż w następnych latach nie było jej przeróbek, także nie było w roku 1908, kiedy była przeprowadzona renowacja kościoła.

Zegar na wieży

Na początku XIX wieku wieża otrzymała zegar, który był wykonany przez kowala z pobliskiej wioski i wypełniał on rzetelnie swoje obowiązki do I wojny światowej. Krótko po II wojnie światowej wieża otrzymała drugi zegar.

W 1817 roku jest mowa o trzech małych dzwonach, które zostały odlane w jeden wielki dzwon. Natomiast dokładnie 100 lat później najprawdopodobniej zawieruszył się on podczas wojny.

Te wydarzenia historyczne mogą mieć wspólny związek z wymienionymi liczbami, aby starych członków parafii pobudzić do przekazywania tradycji młodym, by silniej wszyscy pozostali w miłości i wierności dla starej ojczyzny.

W kościele po prawej stronie ołtarza w tylnej ścianie znajduje się pogrzebowa płyta dla trzyletniego dziecka z rodziny Poster. Rodzina ta posiadała w powiecie namysłowskim wioskę blisko Gołębic, a także w latach 1613 i 1617 posiadała swoje dobra w dolnej Lipce. Widnieje również napis na tej płycie: „W roku 1560 3 czerwca zasnęła w Bogu. Szlacheckiego Pana Postera ukochana córeczka Hedwiga w wieku trzech lat. W kościele przed ołtarzem wisiał w powietrzu na linie w pozycji horyzontalnej duży z drewna chrzcielny anioł. Miał on niebieską sukienkę, białe skrzydło i jasne włosy. Twarz, ręce i nogi. W rękach trzymał laurowy wieniec, w którym była metalowa misa. Obok tego leżała biała szata. Anioł ten przedstawiał przyrząd chrztu kościoła. Podczas chrztu dziecka kustosz sięgał po linie anioła, aby proboszcz mógł ochrzcić dziecko. Potem kustosz znów wciągał anioła, by królował na wysokościach.

Cenny zabytek Gminy Dziadowa Kłoda

Kościół w Miłowicach jest jednym z najważniejszych zabytków na terenie gminy. W 1964 roku Kościół św. Antoniego w Miłowicach został wpisany do do rejestru zabytków jako zabytek klasy zerowej. Do czasów II wojny światowej był to kościół ewangelicki. Wzniesiony został z kamienia w 1715 roku przez co uważany jest za jedne z pierwszych kościołów chrześcijańskich na Śląsku.

Kościół parafialny w Miłowicach wzmiankowany z 1286 roku, w obecnej postaci barokowy wzniesiony ok 1715 roku na fragmentach obiektu średniowiecznego. Kościół jednonawowy, z wieżą od zachodu. Ołtarz główny utrzymany w stylu barokowym. Drewno polichromowane i rzeźbione z ok. 1715 roku. W ołtarzu rzeźby: 1/ Grupa Ukrzyżowania; 2/ Św. Piotr i Św. Paweł; 3/ dwaj aniołowie i putta; 4/ w zwieńczeniu Chrystus Zmartwychwstały, polichromowane.

Ciekawy jest barokowy, drewniany i złocony prospekt organowy, bogato rzeźbiony, pochodzący z 1717 roku. Wnętrze kościoła zdobią obrazy:

• Ostatniej wieczerzy,
• Św. Józefa, A także obrazy w emporach:
• Ostatnia Wieczerza,
• Dźwiganie Krzyża,
• Pojmanie,
• Pocałunek Judasza,
• Potok Cedrowy,
• Boże Narodzenie,
• Adam i Ewa,
• Anioł wśród pasterzy,
• Sąd Ostateczny,
• Ofiara Abrahama,
• Ogrójec

Ciekawym również zabytkiem sztuki sakralnej w Miłowicach jest barokowa chrzcielnica z piaskowca z 1692 roku, a także dwa epitafia:

• dziecka z piaskowca,
• kolatorów, piaskowiec. A także godne uwagi są relikwiarze:
• z relikwiami św. Antoniego z Padwy (mosiądz)
• i z relikwiami Św. Jadwigi i bł. Czesława (srebro), kształt krzyża. Jak również kielich ( srebro złocone ),

Parafia w Miłowicach

Parafia została erygowana 15 lipca 1958 roku z podziału parafii Dziadowa Kłoda. Pasterzem tutejszej parafii od chwili jej istnienia został ksiądz mgr Henryk Kowalski. Grupa gospodarzy, matek oraz dzieci przywitała księdza u progu plebani chlebem i solą. Nowy duszpasterz przywitał parafian i odprawił uroczystą mszę świętą.

Remont kościoła parafialnego rozpoczął się jesienią 1958 roku gdzie uzupełniono blachą, mocno zniszczony hełm wieżowy, którego ubytek szacowano wówczas na około 40 %.

Dnia 19 czerwca 1960 roku został umieszczony w ołtarzu obraz Patrona Parafii św. Antoniego Padewskiego, który wykonany został przez malarkę panią Jadwigę Galusińską z Wrocławia. Obraz został poświęcony w dniu odpustu parafii przez Ks. Bp. Nominata Wojciecha Olszowskiego wik. Katedry wrocławskiej.

W 1961 roku w listopadzie przystąpiono już do generalnego remontu wnętrza tutejszego zabytkowego kościoła. Wykonanie powierzono firmie: „Rzeźba i Stolarstwo Artystyczne” z Poznania. Prace rozpoczęto od ołtarza, który należało zrekonstruować, przystosowując go zarazem do potrzeb katolickiego kultu. W połowie grudnia 1961 roku ukończono prace przy ołtarzu, ku wielkiemu zadowoleniu wiernych, stanowiąc jednocześnie zachętę do dalszych prac. W następnym roku przystąpiono do konserwacji i rekonstrukcji całości wystroju wnętrza kościoła. Rekonstrukcje i konserwację tego bogatego wnętrza barokowego wykonała Firma Spółdzielcza z Poznania. W tym samym czasie pracownik w/w Firmy Pan Henryk Kwisa wraz ze swoim współpracownikiem Panem Stanisławem Piórkowskim , wykonali obraz do ołtarza Matki Bożej Ostrobramskiej, który został ufundowany przez matki koła różańcowego tutejszej parafii. Poświęcenia obrazu dokonał Ksiądz Proboszcz Franciszek Witek z Dziadowej Kłody.

Na terenie kościoła parafialnego około 1954 – 1955 została wybudowana wysoka grota Matki Bożej. Grota została wykonana z kamieni polnych, które nazbierali miejscowi wierni. Samej zaś budowy dokonali:

• Pan Stanisław Sobolewski
• Pan Józef Sobolewski oraz
• Pan Adam Sobolewski. Po ukończeniu budowy przy grocie odbywały się nabożeństwa majowe z licznym udziałem wiernych.

W maju 1968 roku na 10m – lecie parafii rozpoczęto prace przy elewacji kościoła, po uprzednim kapitalnym remoncie dachu.

Prace te wykonali miejscowi murarze:

• Pan Józef Sobolewski, zamieszkały w Miłowicach, jego starszy brat:
• Pan Adam sobolewski z Gołębic;
• oraz synowie pana Józefa: Jan, Władysław i Czesław.

Praca stała się wydatna ze względu na wielka ilość parafian, szczególnie: młodzieży z Miłowic, Lipki i Dziadowego Mostu, pozwoliła więc na wykończenie całości pracy na przestrzeni sześciu tygodni. Stary tynk sczyszczono do cegły, po opłukaniu jej nakładano świeży tynk. Natrysk wykonano z białego cementu. Na wieży nad głównym wejściem do kościoła, we wnęce okiennej umieszczono wizerunek Patrona parafii, św. Antoniego z Padwy, który wykonany został techniką „sgrafito”, zaś u dołu umieszczono daty 1958 – 1968. Pracę te wykonano z myślą o upamiętnieniu 10 - lecia zasłużenia parafii.

Przeprowadzono również kapitalny remont zegarów wieżowych, umieszczając równocześnie brakująca trzecia tarczę zegarową od frontu kościoła, tj. od południowo – zachodniej strony. Hełm wieży pomalowano srebrną farbą chlorokauczukową, celem zabezpieczenia blachy przed upływami atmosferycznymi. Wzmocniono również krzyż wieżowy i ozdobiono go między innymi elementami miedzianymi.

W dniu 16 listopada 1968 roku odbyły się w parafii doroczne uroczystości ku czci Matki Boskiej Ostrobramskiej. Na uroczystości te przybył ks. bp Wincenty Urban, sufragan wrocławski, który odprawił Mszę św. oraz dokonał poświęcenia odnowionej elewacji zewnętrznej kościoła.

Wokół kościoła posadzono około 200 sztuk sadzonek różnych drzew, w większości modrzewi. Rynny kościelne zostały również uzupełnione i pomalowane. Wszystkie drzwi zostały zdrapane do drewna i pomalowane w naturalnych kolorach drewna. Zremontowano 23-głosowe organy. Zakupiono 14 ornatów w różnych kolorach, 4kapy,także monstrancję, 2 sztandary – rolników i młodzieży męskiej, baldachim, 4 feretrony. Kilkanaście zmian bielizny kielichowej, około 30 ministranckich komż, 16 ubiorów ministranckich, 8 alb, 12 obrusów ołtarzowych. Kościół został również zradiofonizowany.

Salka katechetyczna została urządzona niezwłocznie po usunięciu religii ze szkół. Mieści się ona z lewej strony ołtarza na chórze. Jest bardzo dobrze wyposażona w niezbędne sprzęty.

Dnia 7 kwietnia 1981 roku w pobliżu kościoła została ustawiona na granitowym cokole figura – pomnik Św. Stanisława biskupa i męczennika – Patrona Polski jako votum dziękczynne parafii za wybór Papieża Polaka. Figurę ustawili i wmurowali parafianie ze wsi Miłowice: Sobolewski Józef ( senior – rolnik emeryt ), Gomółka Ryszard, Grodecki Kazimierz, Jabłoński Feliks, Kopeć Andrzej, Kopeć Jan, Kieryk Władysław, Małys Edward, Rojkiewicz Franciszek, Rojkiewicz Jan, Rojkiewicz Sylwester. Kobiety z parafii zasadziły wokół kwietniki, wysadzone bratkami w kilku kolorach, tworząc napis TOTUS TUUS – RZYM. W czasie wizytacji, która odbyła się 27 kwietnia 1981 r. Jego Eksc. Ks. Abp. Gulbinowicz poświęcił figurę przy której udzielił również bierzmowania 144 młodym parafianom.

W maju 1991 roku przeprowadzono po raz drugi prace związane z elewacją kościoła. Natomiast w kwietniu 1996 r. tuż po Wielkiej Nocy rozpoczęły się w kościele parafialnym prace remontowe, które obejmowały: wymianę podłogi, zmianę ławek na nowe oraz renowacje obrazów. Mieszkańcy Miłowic i Lipki bardzo chętnie uczestniczyli w tych pracach.

Pod koniec kwietnia 1998 roku rozpoczęto prace dotyczące zmiany parkanu z jednej strony kościoła. Zlikwidowano stary płot oraz wykopano fundamenty i przygotowano podmurówkę. Następnie wykonano słupki i przymocowano sztachety, które polakierowano i zabezpieczono. W połowie maja prace przy parkanie zakończono. Nowy płot prezentuje się wspaniale. Przed plebania pojawiły się również nowe pergole wykonane przez pana Mierzwę i pana F. Koniecznego. Również w roku 1998 ks. proboszcz przepięknie zagospodarował teren przykościelny wykonując oczka wodne, które można oglądać i podziwiać.

W 1999 roku rozpoczęto prace przy budowie parkanu z drugiej strony kościoła. Dzięki ofiarnej pracy mieszkańców Miłowic i Lipki ukończono prace pięknego nowego ogrodzenia.

W kościele parafialnym w roku 2001 w miesiącach kwiecień, maj, założono nowe nagłośnienie, które zostało zakupione u pana Kokota.

W marcu 2002 roku rozpoczęto prace remontowe wokół kościoła. W czynie społecznym mieszkańcy Miłowic i Lipki usunęli stare chodniki i ziemię. Następnie położono piasek i nową kostkę brukową. Prace te wykonywał pan Rafał Kuś i Tomasz Cukier.

W kwietniu 2002 roku rozpoczęto kolejny remont kościoła. Ojcowie dzieci pierwszo komunijnych zbili tynki i zagipsowali ściany. Wycyklinowano i pomalowano również podłogę oraz pomalowano ściany. Z tyły kościoła założono boazerię, przedsionek ocieplono i pomalowano. Przed kościołem założono nowy klomb kwiatowy. W maju 2003 roku z okazji 25 – lecia pontyfikatu Ojca św. Jana Pawła II ks. proboszcz i parafianie podjęli decyzję o postawieniu figury Ojca św. Wykonawcą projektu i pomnika był pan Romuald Sowiński z sąsiedniej wioski Radzowic, a wykonawcą napisu na kamieniu pan J. Sowa. Poświęcenia figury dokonał ksiądz biskup Stanisław Napierała.

Od początku maja 2003 roku trwają prace remontowe na zewnątrz kościoła. Planowane jest

• odwilgocenie zewnętrznych ścian,
• osuszenie ich,
• otynkowanie i pomalowanie całego kościoła oraz
• utworzenie kaplicy pogrzebowej.

Mieszkańcy wsi Miłowice i lipka w czynie społecznym odkuwają tynki, natomiast dalsze prace wykonała firma. Prace przy kaplicy pogrzebowej wykonywał pan Rafał Kuś. Pomieszczenie na kaplicę wysprzątano, przebudowano, pomalowano, ocieplono, założono także podłogę do drzwi. Wymieniono również w ramach remontu stare rynny. Na dzień dzisiejszy wszystkie prace są ukończone, włącznie z kaplicą pogrzebową, która znajduje się po lewej stronie od głównego wejścia kościoła.

Źródło:

1. Praca magisterska Pani Dominiki Jarosz
2. Kroniki Kościoła Parafialnego w Miłowicach